Reizen in Congo, is dat niet gevaarlijk?

In de overgang van 2010 naar 2011 waren mijn man en ik voor het laatst in Congo. Tussendoor bezochten we André Babusia in Italië, Rome om precies te zijn, waar hij op krachten kwam van zijn werk in het oerwoud van Congo. Vorig jaar wilden we graag al naar Congo reizen, maar door de grootschalige Ebola epidemie, in vooral andere landen dan Congo, moesten we er voor kiezen om niet af te reizen. Maar nu is het eindelijk zo ver! De tickets zijn gekocht; de visa staan in onze paspoorten. Op 19 december vertrekken we voor vier weken naar Congo.

Ik krijg regelmatig de vraag: is dat niet gevaarlijk? Ik reis er voor de zevende keer naar toe. Maar desalniettemin. Ook dan is het goed om stil te staan bij de feiten. Congo (DRC) staat op plaats 8 van de gevaarlijkste landen ter wereld.

Buitenlandse zaken geeft in haar reisadvies voor het gebied waar wij naar toe reizen aan: 'alleen noodzakelijke reizen'. 

Het is in Congo de laatste tijd relatief rustig, maar de ervaring leert dat dat van het ene op het andere moment kan omslaan. De verkiezingen die in 2016 gaan plaatsvinden zijn een factor die tot extra onrust kunnen leiden. Het leger en de politie zijn niet te vertrouwen en in het binnenland wordt nog steeds geloofd in kwade geesten en hekserij.

Eerder reisden we vanuit  Kisangani per prauw naar het westen over de Congorivier, richting Isangi, Lokutu en Mombongo. En van daaruit naar de pygmeeën in het oerwoud. Dit gebied wordt  Mombesa genoemd. André Babusia e-mailde dat de Mombesa door de overheid als gevaarlijk wordt beschouwd en we van de overheid geen toestemming krijgen om het gebied te betreden. Deze reis gaan we naar het noorden. Met een bus naar Buta en van daaruit per motor en mountainbike via Kumu, Sombo en Barisi, in de richting van de grens met de Centraal Afrikaanse Republiek. De Centraal Afrikaanse Republiek staat op plaats 5 van de gevaarlijkste landen ter wereld en de grens oversteken richting Congo is een koud kunstje. 

De gezondheidszorg is slecht in Congo. Er zijn hele gebieden waar geen arts te vinden is en medicatie is onvoldoende aanwezig. Een voor onze begrippen simpele ziekte kan in Congo fataal zijn.

Waarom neem je deze risico's?, wordt me soms als vraag gesteld. Ik kan het niet uitleggen..., of beter gezegd, ik kan het wel uitleggen, maar dan zijn feiten minder aan de orde. Ik heb een belofte gedaan in 2005: 'André, ik ga je helpen'. En dat is wat ik met Bondeko en al haar vrienden/donateurs probeer. Daarnaast weet ik en heb ik ervaren, dat ik een aantal risico's iets naar mijn hand kan zetten. Het belangrijkste is dat we samen met André reizen. Hij spreekt de diverse inlandse talen; kent heel veel mensen en de gebruiken. Mijn man en ik zijn samen en ook dat is heel belangrijk. We zorgen er voor dat we mentaal en fysiek fit zijn en zo goed mogelijk voorbereid op wat op ons pad komt of kan komen. Daarnaast zijn vele praktische zaken belangrijk in de voorbereiding. Onze paklijst is minutieus samengesteld. Wat nemen we zoal mee: contant geld (er is geen pinautomaat); GPS; hadex om water te desinfecteren; allerlei kleine materialen, zoals kaars, touw, kompas, elastiek, powertape; licht/oplader op zonnecollectoren; zak- en hoofdlampen; waterflessen; muskietennet; medicijnen die nodig zijn of van pas kunnen komen en niet te vergeten: desinfecterende zeep. 

Alle voorbereidingen ten spijt, de ervaring heeft ook geleerd dat het ter plekke aankomt op het hebben van de tegenwoordigheid van geest; scherp blijven, wat er ook gebeurt...